Bộ đội giúp buôn làng xóa bỏ cách chăn nuôi lạc hậu
Mỗi lần về thăm bà con buôn kết nghĩa hay những dịp đi công tác tại các thôn buôn, những cán bộ Ban CHQS huyện Cư M'gar lại day dứt về cách chăn nuôi truyền thống của bà con các dân tộc, bởi người dân hầu hết vẫn duy trì chăn nuôi cổ hủ, lạc hậu, thậm chí phó mặc cho tự nhiên, khiến vật nuôi không phát triển được, thường bị dịch bệnh và gây ô nhiễm môi trường.
Cái lý của người vùng cao
Gia đình chị H' Bă Ayun (SN 1988) là một hộ nghèo của buôn Pốk B, TT Ea Pốk vào đầu năm 2017 được Ban CHQS huyện Cư M'gar tặng một con bò sinh sản trị giá 15 triệu đồng. Sau một thời gian chăm sóc, bộ đội trở lại kiểm tra công tác chăn nuôi của gia đình chị, thì phát hiện chuồng trại không được dọn dẹp thường xuyên, nên chuồng bò do mùa mưa ẩm ướt đất lún sâu như lòng chảo, cộng với phân bò lâu ngày không được dọn ra ngoài tạo thành sình lầy lội, bò ốm yếu đứng co ro không có chỗ nằm ngủ, mắt lúc nào cũng chảy nước. Khi cán bộ giải thích thì hai vợ chồng chị H' Bă Ayun biện hộ rằng: "Cả buôn này mùa mưa chuồng nào cũng như vậy, nếu vì chuồng trại bẩn bò không lớn thì tại sao mấy nhà quanh đây bò vẫn đẻ bình thường, nhưng có nhà nền chuồng bò được đổ bê tông khô ráo vẫn bị bệnh". Tương tự gia đình chị H' Bă Ayun, trong buôn có gia đình bà H' Mui Niê (SN 1968) vào giữa năm 2016 được Ban CHQS huyện tặng một cặp dê sinh sản. Để đỡ mất công và đỡ tốn tiền mua vật liệu làm chuồng dê, vợ chồng bà H' Mui đã cải tạo chuồng heo cũ trước đây rồi… thả dê vào nuôi, vì vợ chồng bà nghĩ rằng dê cũng như con trâu con bò, hễ có chỗ tránh mưa tránh nắng là được. Ngoài ra tại buôn Pốk B, TT Ea Pốk còn có hàng chục hộ gia đình khác có cách chăn nuôi thiếu khoa học, chuồng trại mất vệ sinh, dẫn đến vật nuôi như trâu, bò, dê kém phát triển và gây ô nhiễm môi trường.
Chứng kiến chuồng trại nuôi gia súc của đồng bào Êđê tại buôn kết nghĩa buôn Pốk B, TT Ea Pốk mùa mưa thường lầy lội, giữa bùn và phân lún dày cả vài chục cm. Qua tìm hiểu cán bộ Ban CHQS huyện Cư M'gar được biết do mưa phân ướt không sử dụng bón cây trồng được, bà con cũng ngại dọn phân ra ngoài, nên thường để vậy đến mùa khô mới cào ra phơi khô rồi mới đem đi bón cho cây trồng. Nhưng mùa mưa kéo dài, chuồng trại ẩm ướt, phân lún dày đã khiến cho vật nuôi buổi tối không ngủ được, chân đứng nhiều trong phân ướt dẫn đến các bệnh nấm da, nước tiểu và phân quyện lại bốc mùi khét lẹt khiến vật nuôi đau mắt nếu không chữa trị kịp sẽ sâu và hỏng mắt vật nuôi. Bên cạnh đó do chuồng trại mất vệ sinh sẽ là môi trường tốt để ruồi muỗi sinh sôi nảy nở và truyền mầm bệnh từ đàn gia súc này qua đàn khác.
Đổi thay nhờ bộ đội
Trung tá Phạm Tuấn Khiêm - Chính trị viên phó, Ban CHQS huyện Cư M'gar cho biết: "Với quyết tâm giúp bà con đổi thay cách chăn nuôi một cách khoa học. Những năm qua, đơn vị đã trực tiếp cử cán bộ xuống từng nhà giúp nhân dân, thậm chí quyên góp tiền hỗ trợ bà con làm chuồng trại".
Bà H' Mui Niê nhớ lại: "Ban đầu tôi nuôi dê trong chuồng heo cũ, nên dê kém ăn, còi cọc, lông xù do chuồng ẩm ướt, không có sàn. May nhờ bộ đội kịp thời cho tiền mua tôn, hướng dẫn và giúp làm chuồng trại cao ráo, chặt cây lát sàn sạch sẽ, nhờ vậy mà dê lớn nhanh, không mắc bệnh tật. Đến nay, mới chỉ sau gần 2 năm chăn nuôi dê đã sinh sản được 4 lứa, gia đình tôi đã xuất bán 4 con được hơn chục triệu đồng để trang trải sinh hoạt hàng ngày. Nhờ nuôi dê đúng cách đã giúp tăng thêm thu nhập cho gia đình tôi, vì nuôi dê chỉ tranh thủ thời gian rảnh trong ngày chặt lá, cắt cỏ cho chúng ăn, ngoài ra vẫn đi làm những việc khác bình thường".
Bộ đội hướng dẫn bà con làm chuồng trại
Chị Lương Thị Huệ là hộ đầu tiên được Ban CHQS huyện hỗ trợ giống bò sinh sản tại buôn Pốk B, do hoàn cảnh đặc biệt nhất, chồng chị bị bệnh hiểm nghèo mất năm 2015, bỏ lại chị và hai đứa con nhỏ, cuộc sống vô cùng khó khăn. Sau khi được trao con giống, do một mình chị chăm hai đứa con nhỏ, rồi làm thuê kiếm sống hàng ngày nên việc chăn nuôi đôi lúc chưa được chu đáo.
Tư vấn cho chị Bă Ayun cách chăn nuôi khoa học
Được bộ đội tận tình hướng dẫn cách chăm sóc, chị Huệ đã tranh thủ mọi thời gian để vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, nhờ vậy mà đến nay từ một con bò giống ban đầu chị đã chăm sóc sinh sản được vài lứa. Có lẽ vợ chồng chị H' Bă Ayun là người bảo thủ nhất, ban đầu không chịu tiếp thu những góp ý của bộ đội. Nhưng bằng sự khéo léo "vừa nói, vừa làm" để vợ chồng chị tận mắt chứng kiến. Bộ đội đã trực tiếp giúp vợ chồng chị tu sửa chuồng bò để thuận tiện cho việc chăm sóc và vệ sinh chuồng trại hàng ngày. Dần dần vợ chồng chị đã "xuôi cái tai và ưng cái bụng", đã biết làm theo bộ đội, nên bò đã mau lớn hơn, không bị bệnh tật nữa.
Ông Trần Đăng Quế - Bí Thư Đảng ủy TT Ea Ea Pốk vui mừng tâm sự: "Nhờ cán bộ Ban CHQS huyện Cư M'gar hướng dẫn tận tình bà con chăn nuôi, nay đến buôn Pốk B đã không còn bắt gặp các gia đình chăn nuôi ở những chuồng trại mất vệ sinh gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe con người và sự phát triển của vật nuôi như trước đây nữa. Nhờ đó, đã góp phần giúp cho đàn gia súc ở địa phương phát triển mạnh hơn, đem lại hiệu quả kinh tế, góp phần cùng địa phương xóa đói giảm nghèo, chung sức xây dựng nông thôn mới".
Trung Hải
