Chi hội Phụ nữ buôn Knia (xã Ea Tul) tích cực duy trì và phát huy nghề dệt thổ cẩm truyền thống
Nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người phụ nữ dân tộc Êđê là nét đẹp văn hóa từ bao đời nay. Tuy nhiên cuộc sống hiện đại đã và đang vắng dần hình ảnh người phụ nữ Êđê ở các buôn làng trên địa bàn huyện ngồi bên khung dệt để cho ra đời các sản phẩm thổ cẩm truyền thống độc đáo của dân tộc mình. Trước nguy cơ nghề dệt thổ cẩm bị mai một như hiện nay, thời gian qua cán bộ-hội viên phụ nữ Chi hội buôn Kina (xã Ea Tul) đã tuyên truyền, vận động chị tích cực duy trì, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc mình từ những sản phẩm thổ cẩm truyền thống.
ADuôn YNhanh đang dệt thổ cẩm
Miệt mài, cặm cụi bên khung cửi dệt, đến nay ADuôn YNhanh ở buôn Knia (xã Ea Tul) năm nay đã bước sang tuổi 53. Tuy tuổi cao, mắt cũng đã kém hơn xưa, nhưng ADuôn YNhanh vẫn đang tập trung dệt chiếc chăn mà người bà con đã đặt hàng trước đó. Trao đổi với chúng tôi ADuôn YNhanh chia sẻ: Mình biết dệt thổ cẩm cách đây 10 năm khi được tham gia lớp nghề do Đảng và Nhà nước tổ chức tại địa phương. Trước đây do cuộc sống khó khăn, gia đình chỉ tập trung chăm lo phát triển kinh tế, nên nghề dệt truyền thống của dân tộc không được ai truyền dạy. Đến khi cuộc sống dần ổn định thì nghề dệt truyền thống cũng bị mai một nên ADuôn YNhanh rất buồn. Vì vậy khi nghe tin lớp dệt thổ cẩm được tổ chức truyền dạy tại địa phương ADuôn YNhanh đã vui mừng và đăng ký tham gia học ngay. Nên đến nay ADuôn YNhanh đã rất thuần thục trong nghề dệt thổ cẩm, vì vậy sau khi xong việc nương rẫy, thời gian rảnh rỗi ADuôn YNhanh lại ngồi bên khung dệt để dệt ra những tấm áo, váy, khố, chăn đắp, giỏ xách…cho khách hàng và lấy đó làm niềm vui, đồng thời góp phần giữ gìn nghề dệt truyền thống của dân tộc mình. Không những thế ADuôn YNhanh còn truyền dạy nghề dệt thổ cầm truyền thống Êđê cho con cháu của mình. ADuôn Ynhanh ở buôn Knia (xã Ea Tul) tâm sự: Bản thân mình trước đây không biết về dệt thổ cẩm của dân tộc mình vì mẹ không truyền dạy cho. Khi có Đảng và Nhà nước tổ chức truyền dạy, mở lớp dệt thổ cẩm ở địa phương mình đăng ký học ngay và mới biết cách thức dệt nên những chiếc áo, chiếc váy thổ cẩm và nhiều thứ khác. Anh em họ hàng gần xa khi cần áo, váy, chăn, hoặc tấm địu em bé thì cứ đến nhà dặn mình để mình dệt. Ngoài ra mình còn truyền dạy nghề dệt thổ cẩm cho con cháu, dặn con cháu sau này lại tiếp tục truyền dạy cho các thế hệ sau. Vì đây là giá trị văn hóa truyền thống lâu đời của dân tộc mình nên cần phải tiếp tục được lưu truyền, duy trì và phát huy…
Cũng như ADuôn Ynhanh, Amí H'Li Sa ở buôn Knia (xã Ea Tul) trước đây cũng không biết về nghề dệt thổ cẩm của dân tộc mình. Amí H'Li Sa tâm sự: Trong quá trình học tập tại trường Cao đẳng nghề Thanh niên Dân tộc Tây Nguyên (nay là trường Cao đẳng Công nghệ Tây Nguyên) Amí H'Li Sa đã được học thêm nghề dệt thổ cẩm của đồng bào Êđê. Ban đầu khi mới học dệt Amí H'Li Sa gặp khá nhiều khó khăn, nhưng với sự đam mê của bản thân, sự giúp đỡ truyền dạy từ những người có kinh nghiệm trong buôn dần dần Amí H'Li Sa đã biết cách dệt. Đến nay những sản phẩm thổ cẩm đơn giản từ túi vải, khăn, tấm địu em bé, rồi khó dần lên là những tấm chăn, khố, váy áo truyền thống Êđê…đều được Amí H'Li Sa nhanh chóng dệt được. Tháng 01/2012 khi về công tác tại trường Mẫu giáo buôn Wing (xã Ea Kuếh), mặc dù bận nhiều công việc, nhưng Amí H'Li Sa luôn dành quỹ thời gian thích hợp để dệt thổ cẩm để thỏa thích niềm đam mê, lòng yêu nghề vì không muốn nghề dệt truyền thống của dân tộc mình bị mai một theo thời gian, cùng với đó cũng giúp Amí H'Li Sa có thêm một khoản thu nhập, cải thiện cuộc sống gia đình… Mình mỗi khi về nhà đều tranh thủ thời gian học thêm nghề dệt từ những người cao tuổi, người am hiểu về nghề dệt để nâng cao kiến thức vì học ở trường thôi là chưa đủ. Từ sự đam mê trong học tập, tay nghề của mình ngày càng được nâng cao, giúp bản thân và dòng họ không quên nghề dệt truyền thống dân tộc. Hiện nay đối với nghề dệt thổ cẩm truyền thống thì phải có sự đam mê, quý trọng và có lòng nhiệt huyết, sự cố gắng thì mới thành công…Đó là những bộc bạch của Amí H'Li Sa. Trao đổi thêm với chúng tôi, chị H'Yuil Niê - Chi hội trưởng Phụ nữ buôn Knia (xã Ea Tul) cho biết: Hiện nay Chi hội có 150 hội viên phụ nữ tham gia sinh hoạt, trong đó có khoảng 20 chị em biết dệt thổ cẩm truyền thống dân tộc Êđê. Trước đây sản phẩm thổ cẩm làm ra chủ yếu phục vụ trong gia đình, trong các hoạt động văn hóa ở địa phương, nguồn thu nhập từ dệt thổ cẩm không cao, đầu ra sản phẩm không ổn định nên đã khiến cho nhiều chị em không còn mặn mà với nghề dệt. Nhằm giữ gìn và phát huy các giá trị bản sắc văn hóa của dân tộc, thời gian qua Chi hội Phụ nữ buôn Knia (xã Ea Tul) đã tích cực phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động chị em bảo tồn, duy trì cũng như phát huy nghề dệt truyền thống và truyền dạy cho thế hệ mai sau. Chi hội còn vận động chị em học tập thêm kiến thức để làm ra các sản phẩm, mẫu mã thổ cẩm mới đẹp, tạo sự phong phú và giá cả hợp lý nhằm thu hút người mua. Đồng thời vài năm gần đây Chi hội còn liên kết thu gom và tổ chức các hoạt động giới thiệu, quảng bá sản phẩm nhằm tạo đầu ra và thu nhập ổn định cho người dệt. Nhờ đó mà số lượng sản phẩm thổ cẩm do chị em trong Chi hội làm ra được tiêu thụ ngày càng nhiều. Vì vậy không những giúp chị em có thêm thu nhập, mà còn khuyến khích, động viên chị em gắn bó và lưu truyền nghề dệt thổ cẩm truyền thống độc đáo của dân tộc mình.
Hoạt động giữ gìn và duy trì nghề dệt truyền thống của đồng bào dân tộc Êđê tại Chi hội phụ nữ buôn Knia (xã Ea Tul) đến nay đã xuất hiện ngày càng nhiều các nghệ nhân dệt nên những tấm thổ cẩm phong phú và độc đáo. Hoạt động này không những góp phần bảo tồn, gìn giữ biểu tượng văn hóa cổ truyền của người Êđê, mà còn có ý nghĩa quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế-xã hội, giúp địa phương giải quyết việc làm, nâng cao đời sống cho người dân trên địa bàn ./.
H Xiu Êban
