Hạn nặng ở xã CưM’gar, huyện CưM’gar
Vụ đông xuân 2015 – 2016 nhân dân xã CưM'gar gieo tỉa 180 ha lúa nước. Do tác động của biến đổi khí hậu, lượng mưa năm nay thấp hơn so với các năm trước nên tình trạng khô hạn diễn ra sớm hơn. Bắt đầu từ trước tết Nguyên đán đã có hàng 100ha lúa trên địa bàn xã CưM'gar bị hạn, làm giảm năng suất từ 50 – 70%, cá biệt có một số diện tích mất trắng, tập trung ở cánh đồng Phú Sơn, Đập EaH'đing 1, 2 và khu EaNung. Các diện tích còn lại phát triển rất kém, khả năng thu hoạch giảm.
Công trình thủy lợi trơ đáy
Theo chân ông Lê Đình Thao - Cán bộ giao thông thủy lợi xã CưM'gar, chúng tôi có mặt tại cánh đồng thôn Phú Sơn, một trong những nơi đang phải chịu hạn nặng trong vụ sản xuất lúa Đông xuân 2015 – 2016 ở xã CưM'gar. Đứng ở xa nhìn cánh đồng một màu vàng rực, nhiều người sẽ nghĩ đến một vụ mùa bội thu, nhưng khi lại gần, cùng với những cơn gió nhẹ, những tiếng lúa lép quẹt vào nhau xào xạc làm chát lòng người. Anh Y Nhiên Niê và chị H'Nhơm Niê ở buôn Huk A, xã CưM'gar cho biết: vụ Đông xuân 2015 – 2016 gia đình anh chị gieo tỉa 1,4 sào lúa nước. Cũng diện tích này năm ngoái, gia đình anh thu được gần 1 tấn. Tuy nhiên năm nay do thời tiết khắc nghiệt, ngay sau Tết nguyên đán khi cây lúa bắt đầu chắc hạt là thời kỳ cần nước nhất thì lại bị hạn đến bây giờ. Anh nói như đùa với chúng tôi: "Từ thủa làm nông đến bây giờ chưa bao giờ thu hoạch lúa mà lại ngồi", vừa nói anh vừa cắt những cây lúa cho chúng tôi xem, toàn lúa lép. Lép như vậy, không biết với diện tích 1,4 sào lúa này có được 1 tạ hay không. Một số hộ gia đình khi thấy hạn nặng không có khả năng chống hạn thì đã cắt về cho gia súc ăn.
Cánh đồng lúa bị cháy khô
Nằm cách ruộng của gia đình anh Y Nhiên Niê và chị H'Nhơm Niê không xa, ruộng của gia đình anh Y Kên Mlô ở buôn Dhung xã CưM'gar cũng chung số phận. Với 2 sào lúa nước, cũng diện tích này năm ngoái gia đình anh Y Kên thu được gần 1,5 tấn, tuy nhiên năm nay không được nổi 1 tạ. Anh tâm sự với chúng tôi: Gia đình có 2 sào lúa nước thì coi như đã mất trắng, còn trông chờ vào 2 sào cà phê, nhưng giờ đây cà phê cũng hết nước tưới, đến thời điểm hiện nay gia đình mới tưới được 2 đợt, cà phê héo rất nhiều. Theo lời anh Y Kên thì không phải chỉ vườn cà phê của gia đình anh, mà hầu hết các vườn cà phê của các hộ gia đình trong xã giờ đang "khát nước".
Chúng tôi cũng đã gặp cả gia đình anh Nguyễn Hùng Khánh ở tổ dân phố 7, thị trấn Quảng Phú vào thăm gần 1 sào lúa của gia đình ở cánh đồng Phú Sơn xã CưM'gar. Trao đổi với chúng tôi anh Khánh cho biết, so với các hộ gia đình khác thì gia đình anh còn may mắn hơn rất nhiều, bởi ruộng của gia đình anh thuộc vào loại thấp, trũng nhất khu vực này, nên lượng nước đổ về đây nhiều hơn. Tuy nhiên năng suất lúa cũng giảm khoảng 50%.
Ông Nguyễn Đức Thắng – Phó Chủ tịch UBND xã CưM'gar cho biết, vụ sản xuất Đông xuân 2015 – 2016 toàn xã có tổng diện tích 200 ha đất gieo tỉa lúa nước. Tuy nhiên do thời tiết năm nay diễn biến phức tạp, nên UBND xã đã chủ động tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi 20ha đất không đảm bảo nguồn nước tưới sang trồng các loại cây trồng khác. Nhân dân trong xã gieo tỉa 180 ha lúa nước. Đến thời điểm hiện nay, ngoài 60ha lúa nước được nhân dân gieo tỉa sớm cho thu hoạch với năng suất đạt 5,5 tạ/sào, thì còn lại 120ha lúa nước nhân dân chưa thu hoạch đều bị hạn, trong đó có 1/3 diện tích bị mất trắng; số còn lại giảm năng xuất từ 50 – 70%. Hiện nay một số diện tích lúa đang vào thời kỳ chắc hạt, UBND xã đã vận động nhân dân cứu vãn bằng cách tận dụng các nguồn nước để bơm cứu lúa. Tuy nhiên do mạch nước ngầm tụt mạnh, nếu thời tiết tiếp tục diễn biến phức tạp như hiện nay thì khả năng cứu vãn là rất thấp.
Trước tình hình hạn hán xảy ra, UBND xã CưM'gar đã chỉ đạo các thôn buôn đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhân dân chủ động chống hạn, đồng thời tưới nước tiết kiệm. UBND xã đã chỉ đạo các tổ điều tiết nước ban ngày thì điều tiết nước tưới cho lúa, còn ban đêm thì dành cho cây cà phê. Đồng thời chỉ đạo các thôn tổ chức rà soát, lập danh sách số hộ bị hạn để báo cáo UBND huyện.
Hiện nay, tình hình hạn hán đang diễn ra khốc liệt ở xã CưM'gar. Cùng với cơn "khát nước" của 120ha lúa nước vụ đông xuân 2015 – 2016, thì 1.187ha cà phê ở xã CưM'gar cũng đang "khát nước". Nếu thời tiết tiếp tục diễn biến phức tạp như hiện nay, thì chắc chắn người nông dân ở đây sẽ gặp phải rất nhiều khó khăn./.
Tin, ảnh: Công Phong – Đài TT CưM'gar
