Kon Hring - Buôn đồng bào DTTS chưa làm tốt công tác DSKHHGĐ
Nhiều năm nay, buôn Kon H'Ring xã EaHding được ví như buôn "Siêu" đẻ, bởi số trẻ được sinh ra là con thứ 3 trở lên tại đây luôn đội sổ so với các địa phương khác. Nhiều hộ gia đình sinh đông con và sinh dày nên buôn KonH'Ring là địa phương khó khăn nhất ở xã EaH'Đing. Hiện nay buôn có 47 hộ nghèo, (chiếm 40,5% tổng số hộ nghèo toàn xã).
Buôn Kon H'Ring nằm cách trung tâm xã EaH'Đing khoảng 04 km, toàn buôn có gần 332 hộ gia đình, với 1998 khẩu. trong đó, có khoảng 98,9% dân số là người Xê Đăng và 99% người dân trong buôn theo Đạo. Buôn được chia làm 03 địa bàn với 03 Cộng tác viên dân số, thế nhưng công tác tuyên truyền, vận động KHHGĐ vẫn gặp rất nhiều khó khăn. Ngoài tâm lý "Thích đông con cho vui cửa vui nhà", "Sinh thêm con để nối dõi tông đường" thì nhiều hộ cũng không chấp nhận sử dụng biện pháp tránh thai và đưa ra nhiều lý do như: đau đầu, chóng mặt, buồn nôn và mệt mỏi... Đặc biệt, một số hộ còn cho rằng sử dụng biện pháp tránh thai là có "Tội", chính vì vậy số cặp vợ chồng áp dụng các biện pháp tránh thai còn ít.
Theo thống kê của Ban dân số - KHHGĐ xã EaH'Đing, trong tổng số 228 cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ ở buôn Kon H'Ring thì chỉ có 118 cặp sử dụng các biện pháp tránh thai, (chiếm tỷ lệ 51,7%). Vì vậy, tỷ lệ sinh con thứ 03 trở lên trong buôn luôn dẫn đầu so với các thôn buôn khác của xã EaH'Đing. Riêng trong năm 2 năm (2013 và 2014) toàn xã có 67 trường hợp sinh con thứ 03 trở lên thì buôn Kon H'Ring đã có 21 trường hợp, (chiếm 31,3%). Trong đó, năm 2013 có 10/35 trường hợp và 2014 có 11/32 trường hợp. Hiện nay nhiều hộ gia đình có đến 9 - 10 người con, còn hộ có 4 - 5 người thì rất nhiều. Chị Nguyễn Thị Đào – Cộng tác viên dân số buôn Kon H'Ring, xã Ea H'Đing cho biết: "Để bà con hiểu được lợi ích việc sinh ít, sinh thưa, tôi và các Cộng tác viên dân số trong buôn đã tăng cường bám địa bàn, tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ. Mưa dầm thấm lâu, bây giờ họ cũng tiến bộ hơn một tý, tuy nhiên chỉ có lớp nhỏ là biết dừng lại 2 - 3 đứa, còn lớp trên 30 tuổi thì họ cứ đẻ, cộng tác viên dân số đến tuyên truyền thì họ nói "tôi đẻ tôi nuôi, trời sinh voi trời sinh cỏ"… Nhìn chung các cán bộ trong buôn đều có con thứ 03 trở lên hết, kể từ thôn trưởng, thôn phó, bí thư Chi bộ và phụ nữ…".
Cùng chị H'Dê Niê -cán bộ chuyên trách Dân số KHHGĐ xã EaH'Đing chúng tôi đến thăm gia đình chị H'Nưa và anh A Linh, đây là một trong những cặp vợ chồng trẻ "Siêu đẻ" ở buôn Kon hring. Lấy chồng khi mới 16 tuổi, đến nay ở tuổi 33 H'Nưa đã là mẹ của 7 đứa con. Đứa lớn nhất năm nay đã 17 tuổi và đứa nhỏ nhất chưa đầy 02 tuổi. Sinh nhiều và sinh dày nên chị không có thời gian cùng chồng phát triển kinh tế mà phải ở nhà để chăm sóc con cái. Đất sản xuất không có, thu nhập chỉ trông vào số tiền đi làm công của người chồng, do công việc không được ổn định nên cuộc sống gặp rất nhiều khó khăn, nhiều năm nay gia đình chị đều năm trong danh sách hộ nghèo của xã. Không được chăm sóc chu đáo nên các con chị H'Nưa nhỏ hơn rất nhiều so với tuổi của mình. Dù nhiều lần được cộng tác viên dân số mang biện pháp tránh thai trực tiếp đến nhà nhưng chị H'Nưa vẫn nhất quyết không chịu áp dụng. Điều đáng nói, trường hợp như chị H'Nưa trong buôn không phải là hiếm.
Tương tự trường hợp của gia đình chị H'Nưa, do không áp dụng các biện pháp tránh thai nào nên kế hoạch chỉ dừng lại ở 03, hoặc 04 con của vợ chồng chị H'Yên cũng không thể thực hiện được. Đến nay dù chỉ mới bước sang 30 tuổi nhưng chị H'Yên đã có 05 đứa con. Trong đó, chỉ có con thứ 04 và thứ 05 là có khoảng cách sinh 05 năm, còn lại chỉ cách từ 01 - 02 năm. Nhà có 07 miệng ăn nhưng chỉ trông vào 3 sào cà phê và 2 sào ruộng nên cuộc sống của gia đình chị gặp rất nhiều khó khăn. Chị H Yên ở buôn Kon H'Ring, xã EaH'Đing nói: "Lấy chồng thì mình phải đẻ, ý định của vợ chồng mình là sinh ít thôi nhưng đâu có được. Một thời gian mình cũng có sử dụng biện pháp uống thuốc tránh thai nhưng chỉ sử dụng được đúng 03 lần, thấy đau đầu, chóng mặt và mệt mỏi… mình không dùng nữa nên bị "Vỡ kế hoạch"…".
Buôn Kon H'Ring hiện còn đến 48,3 % số cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ chưa sử dụng các biện pháp tránh thai, do vậy dân số trong buôn sẽ tiếp tục gia tăng nhiều trong thời gian tới, và kéo theo đó là số hộ nghèo và cận nghèo. Thiết nghĩ, trước tình trạng này, chính quyền địa phương và ngành Dân số cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, vận động đến từng hộ gia đình để từng bước nâng cao nhận thức của người dân, hạn chế tình trạng sinh đông, sinh dày con ở buôn Kon H'Ring như hiện nay./.
-S.Pa-
