Nông dân huyện Cư M'gar “mê” giống bơ Booth
Trong những năm qua, nhiều nông dân ở huyện Cư M'gar đã mạnh dạn phát triển cây bơ, trong đó giống bơ Booth được chú trọng mở rộng diện tích và chủ yếu là trồng xen trong các vườn cà phê. Với đặc điểm dễ trồng, không tốn nhiều công chăm sóc, chi phí đầu tư ít, năng suất cao, nên cây bơ Booth đã và đang mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nhiều hộ nông dân trên địa bàn của huyện.
Anh Nguyễn Chí Lộc ở tổ dân phố 7 thị trấn Quảng Phú là một trong những hộ có thu nhập khá từ việc trồng bơ Booth. Gia đình anh Lộc có 01 ha cà phê và tiến hành trồng xen bơ Booth từ năm 2010. Nhờ phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ những ở địa phương, cùng với cách lựa chọn cây giống phù hợp, công tác chăm sóc đúng quy trình, kỹ thuật, nên vườn bơ của gia đình anh Lộc phát triển tốt, hạn chế được sâu bệnh gây hại và cho năng suất cao. Sau 07 năm trồng, đến nay vườn bơ trồng xen trong cà phê của gia đình anh Lộc đã có 30/50 cây bơ cho thu hoạch. Bình quân mỗi năm gia đình anh thu nhập từ 60 đến 70 triệu đồng. Có thời điểm giá bơ trên thị trường tăng cao, gia đình anh Lộc có thu nhập cao hơn. Dự kiến trong thời gian tới, gia đình anh sẽ có thu nhập cao hơn khi những cây bơ còn lại trong vường đồng loạt cho thu hoạch. Ngoài thu nhập từ cây bơ, trên diện tích này, mỗi năm gia đình anh Lộc còn thu được 04 tấn cà phê. Dẫn chúng tôi thăm qua vườn bơ Booth trồng xen trong cà phê của gia đình mình, anh Nguyễn Chí Lộc ở tổ dân phố 7 thị trấn Quảng Phú vui vẻ nói: Ban đầu gia đình đưa trồng 40 cây bơ Booth nhưng bị lạc giống khác mất gần chục cây. Tôi thấy bơ Booth sản lượng cao hơn những giống bơ khác, bình quân 02 trái được 01 kg. 30 cây bơ đang trong giai đoạn thu hoạch của gia đình giá trị kinh tế đem lại có thể ngang tầm 05 sào cà phê, chi phí đầu tư lại không đáng kể…
Phòng Nông nghiệp phát triển nông thôn huyện Cư M'gar cho biết: Hiện nay trên địa bàn huyện có gần 1.000 ha bơ, trong đó có khoảng 90 ha được trồng thuần, số diện tích còn lại chủ yếu được trồng xen trong các vườn cà phê, riêng giống bơ Booth chiếm tỷ lệ hơn 80% diện tích. Phần lớn diện tích bơ được trồng chủ yếu ở xã Cư Dliê M'nông, Quảng Tiến, Quảng Hiệp, Cư Suê, Ea Kpam, Ea Tul và có trên 500 ha đang trong thời kỳ kinh doanh. Ông Phạm Quang Mười – Trưởng Phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện cho biết: Cây bơ được bà con trên địa bàn trồng từ nhiều năm 2008, tuy nhiên lúc đó trồng nhỏ lẻ, ít và chỉ mới được đưa vào trồng nhiều trong 05 năm trở lại đây, tập trung ở các địa phương có vùng đất đỏ Bazan, những diện tích trồng càfê đều đươc bà con trồng thêm bơ. Đến thời điểm này, diện tích trồng bơ trên địa bàn huyện khá nhiều, chủ yếu vẫn là giống bơ Booth 7, đây là giống bơ đang thịnh hành trên thị trường….
Bơ Booth là giống bơ sáp có nguồn gốc từ Mỹ, so với nhiều giống bơ khác, bơ Booth có nhiều đặc điểm vượt trội như: Ít tốn công chăm sóc, chín muộn (thời điểm thu hoạch muộn hơn khoảng 02 tháng so với các giống bơ khác, thường từ tháng 09 đến tháng 12 nên dễ tiêu thụ), quả to đều, chất lượng quả ngon, ruột vàng, giá trị dinh dưỡng cao, vỏ quả dày thuận lợi trong vận chuyển và bảo quản sản phẩm sau khi thu hoạch nên rất được thị trường ưa chuộng. Mặc dù cho thu hoạch trái vụ, nhưng năng suất bơ Booth không thua kém bơ chính vụ. Bình quân, mỗi ha người nông dân có thể trồng xen canh được từ 50 đến 70 cây bơ, nếu chăm sóc tốt, mỗi cây có thể cho sản lượng trên dưới 100 kg/cây. Nói về hiệu quả kinh tế của cây bơ Booth, ông Phạm Quang Mười – Trưởng Phòng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện cho biết thêm: Cây bơ Booth thu hoạch trong giai đoạn thị trường không còn bơ nên giá khá cao. Qua 08 năm theo dõi thị trường biên độ giá của nó chưa thay đổi, thường thì tháng 09 từ 30 đến 35.000 đồng/kg, qua tháng 10 từ 40 đến 60.000 đồng kg, đặc biệt đối với những vườn bơ Booth neo lại được đến tháng 12 thì giá không dưới 100.000 đồng/kg. Bình quân, một cây bơ thu được khoảng 100 kg, giá bơ chỉ khoảng 30.000 đồng/kg thì cũng có được 03 triệu đồng/cây, trong khi đó 01 ha có thể trồng được từ 50 đến 70 cây bơ. So với nhóm cây trồng khác, thì cây bơ là cây trồng dễ tính, đầu tư thấp, mang lại hiệu quả kinh tế cao".
Bơ Booth tuy có nhiều ưu điểm và mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nông dân, nhưng giống bơ này thường hay bị mắc bệnh thối gốc xì mủ, đây là loại bệnh có thể làm cây chết hàng loạt; hoặc bị bọ xít muỗi tấn công cũng như phụ thuộc khá nhiều vào thời tiết. 02 năm nay trở lại đây, do thời tiết bất thường đã khiến cho nhiều diện tích bơ của bà con nông dân trên địa bàn huyện không đậu quả, dẫn đến mất mùa. Vì vậy để phát triển cây bơ Booth theo hướng bền vững - ngành nông nghiệp huyện Cư M'gar cần tăng cường các hoạt động hỗ trợ, định hướng giúp người nông dân ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong việc trồng và chăm sóc cây bơ nói chung và giống bơ Booth nói riêng, nhằm nâng cao giá trị sản xuất và xây dựng thương hiệu cây bơ trên thị trường./.
S.Pa