Quảng Hiệp tập trung chống hạn
80% giếng đào ở các rẫy cà phê, hồ tiêu cạn nước, 70% các giếng khoan hụt nước. Đó là con số thực tế đang xảy ra ở xã Quảng Hiệp, người dân ở đây đang phải gồng mình để chống hạn.
Chúng tôi đã có mặt tại thôn Hiệp Đoàn là một trong những thôn đang phải chịu cảnh thiếu nước trầm trọng, không những thiếu nước phục vụ cho tưới cà phê, hồ tiêu mà còn thiếu cả nước sinh hoạt.
Gia đình anh Nguyễn Văn Hùng ở thôn Hiệp Đoàn có hơn 1,5ha cà phê. Anh Hùng cho biết, hiện nay rẫy cà phê của anh đã đến đợt tưới lại, nhưng do giếng hết nước, nên không thể tưới được. Vừa qua, anh thuê người đào tiếp giếng với giá 4 triệu đồng/1 mét, và đã đào sâu thêm 5m nữa nhưng cả ngày cũng chỉ tưới được khoảng 1,5 tiếng đồng hồ, không đáp ứng đủ nguồn nước tưới cho diện tích cà phê của gia đình. Cũng theo anh Hùng, nếu thời tiết cứ như thế này trong khoảng 10 ngày tới, thì nhiều rẫy cà phê của người dân sẽ bị hạn nặng, dẫn đến mất trắng, hoặc giảm năng xuất.
Rẫy cà phê của gia đình chị Nguyễn Thị Hồng ở thôn Hiệp Hoà cũng đã bắt đầu rũ lá, chuyển màu vàng. Chị Hồng cho biết: Gia đình có hơn 1ha cà phê tưới bằng giếng đào, nhưng giếng đã hết nước. Vừa qua gia đình chị được vay 15 triệu đồng từ Phòng giao dịch chi nhánh Ngân hàng chính sách xã hội huyện. Có số tiền đó, chị đã thuê công vét giếng, với số tiền 4 triệu đồng/1 mét. Tuy nhiên vét thêm 4m nữa mà giếng cũng không có nước. Chị Hồng cũng cho biết: Không riêng gì gia đình chị mà nhiều hộ gia đình trong thôn không những thiếu nước tưới cho cây trồng mà còn thiếu cả nước sinh hoạt. Chị Hồng còn cho biết, trong khoảng 3 – 4 năm trở lại đây chưa bao giờ thôn lại xảy ra hạn hán đến mức thiếu cả nước sinh hoạt như hiện nay. Cùng với việc thiếu nước thì nguồn điện ở đây cũng không đáp ứng nổi nhu cầu tưới hiện nay cho nhân dân. Để chứng minh điều đó, anh Nguyễn Tấn Huy ở thôn Hiệp Hưng xã Quảng Hiệp đã làm thực tế cho chúng tôi xem, sau khi dập cầu giao điện chỉ tưới được khoảng 3 gốc cà phê là áptômát nhảy. Anh Huy cho biết, một ngày anh bật không biết bao nhiều lần, nhiều lần áptômát nhảy nhiều quá phải nhờ một người đứng ở đó để bật.
Được biết, xã Quảng Hiệp hiện có 1.900ha cà phê, trong đó có khoảng 900ha cà phê thiếu nước tưới trầm trọng, và 20ha lúa đông xuân 2015 – 2016 đang trong thời kỳ làm đòng. Nếu thời tiết diễn biến phức tạp như hiện nay trong ít ngày tới thì nhiều khả năng sẽ ảnh hưởng tới năng xuất lúa đông xuân và cà phê. Ông Nghiêm Xuân Hạnh – Chủ tịch UBND xã cho biết, các giếng đào ở các nương rẫy trên địa bàn hầu như đã cạn nước, đập chứa nước Buôn Thung đã xuống mực nước chết. Cũng theo lời ông Nghiêm Xuân Hạnh – Chủ tịch UBND xã Quảng Hiệp, trên địa bàn các thôn như: Hiệp Đoàn, Hiệp Hoà, Hiệp Thắng, Hiệp Đạt, Hiệp Thành đã xảy ra tình trạng hạn cục bộ, nguồn nước tưới cho cây cà phê, hồ tiêu không đảm bảo. Toàn xã đã có 260 hộ gia đình thiếu nước sinh hoạt. Trước tình hình đó, xã Quảng Hiệp đã thành lập đoàn khảo sát tình hình thực tế ở 12 thôn trên địa bàn, vận động nhân dân tủ gốc cà phê để giữ độ ẩm cho đất, đồng thời vận động các hộ gia đình san sẻ nguồn nước tưới, tưới tiết kiệm nước. UBND xã cũng kiến nghị UBND huyện quy hoạch 3 đập chứa nước ở thôn Hiệp Tiến, Hiệp Đoàn, Hiệp Kết để giữ mạch nước ngầm, phục vụ tưới tiêu; đề nghị UBND huyện hỗ trợ khoan giếng cho bà con Thôn Hiệp Thành.
Thời tiết năm nay đang có nhiều diễn biến phức tạp, tình trạng thiếu nước tưới cho các loại cây trồng, trong đó đặc biệt là cây cà phê đang xảy ra ở nhiều địa phương trong huyện như: Thị trấn Quảng Phú, Ea Pôk, xã Ea Hđing, Ea Tul, Ea Tar, Ea Mdroh, Ea M'nang, CưM'gar, xã Quảng Hiệp… Đến thời điểm hiện nay trên địa bàn huyện đã có 250 ha lúa bị hạn, trong đó có 55 ha lúa mất trắng, 195ha lúa giảm năng suất từ 30 - 70%. Tại xã Ea H'đing diện tích khô hạn khoảng 60ha, trong đó có có 30ha mất trắng; xã Cư M'gar có 80 ha bị khô hạn, trong đó có 60ha giảm năng suất, 20ha mất trắng; xã Cư Suê có 40 ha bị khô hạn làm giảm năng suất...
Trên cây cà phê, tính đến ngày 18/3/2016 toàn huyện có khoảng 716 ha cà phê bị khô hạn, trong đó thiệt hại từ 30 - 70% là 640ha, thiệt hại trên 70% là 76ha; và có khoảng 5.000ha cà phê thiếu nước tưới. Có thể nói hiện nay tình hình khô hạn trên địa bàn đang diễn ra khá gay gắt, các dòng suối chính trên địa bàn huyện đã bị khô cạn (trừ suối Ea Tul) nên không còn khả năng tưới tiêu cho các loại cây trồng, nguồn nước ao hồ và nguồn nước ngầm sụt giảm mạnh và khô cạn. Tính đến này 18/3/2016 đã có 9/27 hồ đập hết nước.
Cùng với việc thiếu nước cho các loại cây trồng, hiện nay trên địa bàn huyện có khoảng 800 hộ thiếu nước sinh hoạt.
Theo dự báo, tình hình thời tiết tiếp tục nắng nóng gay gắt, khả năng đến hết tháng 3/2016 và đầu tháng 4/2016 nếu không có mưa sẽ xảy ra tình trạng khô hạn trên diện rộng, có khoảng 60 - 70% hồ chứa nước sẽ bị khô kiệt, khoảng 10.000 ha cà phê thiếu nước tưới và 1.500 hộ thiếu nước sinh hoạt. Trong khi đó, đối với huyện Cư M'gar thì cà phê là một trong những loại cây trồng chủ lực trong phát triển kinh tế của huyện, với khoảng 36 ngàn ha cà phê. Thất thu cà phê sẽ ảnh hưởng đến bức tranh kinh tế chung của huyện./.
Công Phong
